Товшлол #61: Таван саяын биш тавин саяын асуулт асуу

Ойрд Товшлол захиалагчийн тоо таг гацав. Удахгүй 1000 болох гээд байгаа юм сан. Та бүхэн хааяа сошиал дээрээ бичвэр хуваалцан, имэйлийг форвард хийн бусдад санал болгож байгаарай. Баярлалаа.

САНАА

Манай хүн хааяа хэлэх нь: “Чи ерөөсөө өөртөө юм нааж мэдэхгүй юм аа. Хоол унданд мөнгө их үрнэ, тэгсэн хэрнээ хувцас мэтийн үлдэцтэй юманд барагтай мөнгө үрэхгүй юм.” Бодонгуут үнэхээр тийм.

Саяхан шинэ “MacBook Air” авч, 8-9 жил зүтгүүлсэн хуучин муу лаптопоо амраав. Чулуу нь ч чулуу юм аа, макбүүк. Анхандаа ч шууд авчихъя гэж бодоогүй, шинийг авах уу байх уу гэж хэсэг алцаганасан. Тэгсэн хичээлд хэрэглэгдэх програм суулгах гэсэн апдэйт хий гээд, хийх гэнгүүт болохгүй бүр ядчихав. Нэг өдөр уур хүрээд BestBuy орж шуудхан автал амьдрал гэрэлтээд явчихсан шүү. Юм л бол лаптопоо нээмээр санагдаад байх болов. Хичээлийн файлуудаа бүгдийг нь татаж маш цэгцтэй фолдерлов, бүх л юмс гоё цэгцрээд явчихав. Олон жилдээ нэг сольдог, өдөр тутмын хамгийн гол хэрэглүүр гэхээр шинэ лаптоп яахын аргагүй том өөрчлөлт авчирдаг юм байна.

Саяхан бас нэг дугуй авлаа. Энд, 3 цаг сайн дурын ажилтан болж тусалсан болоод хуучин дугуй авч тэрийгээ засан өөрийн болгодог, эсвэл тэндээс бэлэн дугуй авахдаа ажил хийсэн 45 доллараа хасуулдаг нэг дугуйн төв байдаг юм. Тэнд очоод эхлээд нэг дугуй авлаа. Таалагдсангүй тул эргэж очоод хэдэн доллар нэмээд өөр дугуй авсан. Шинэ дугуй янзын. Нэмж төлсөндөө баярласан, сэтгэл ханамж жигтэйхэн өндөр.

Энд ирээд бид хоёр эхлээд хэмнэх гэж нэлээн үзлээ. Ирээд удаагүй хүмүүс эндхийн үнийг юм л бол монгол төгрөгтөө хөрвүүлээд байсан биз. За бас арай ч их хэмнэх гэж хичээгээд байна уу гэлцээд хэрэгтэй зүйлсдээ тохирох мөнгийг нь төлж эхэлтэл сэтгэл ханамж дагаад нэмэгдэж байна.

Энэ мэт явдлууд энтрепренер, автор Рамит Сетигийн “мөнгөний дүрмүүд”-ийг сануулав. Мань эр “I Will Teach You to Be Rich” гэдэг балайдуу нэртэй ном бичсэн. Саяхан түүгээр нь Netflix цуврал хийсэн байна лээ.

Рамитын мөнгөний философийг товчхон тоймловол:

Хүн бүр мөнгө хэмнэх тухай заадаг. Харин хэн ч мөнгөө хэрхэн зарлагадах тухай заадаггүй.

3 долларын асуулт асуухын оронд 30,000 долларын асуулт асуу.

Өөрөөр хэлбэл, латтед дуртай бол өдөр бүр уу, хамаагүй. Харин 30,000 доллар авчрах зүйлсэд буюу ямар ажил хийх, ямар нэмэлт орлогын үүсвэртэй болох вэ зэрэг том чухал шийдвэрүүдэд төвлөр.

Дуртай зүйлсдээ мөнгө үрж сур, мөнгө үр. Дургүй зүйлсдээ мөнгө бүү үр.

Нөхөр жишээ болгоод өөрийн дүрмийг хуваалцсан нь:

Рамит Сетигийн мөнгөний 10 дүрэм

1. Гэнэтийн явдал тохиолоо гэхэд 1 жилийн бэлэн мөнгөний нөөцтэй бай. (Emergency fund)

2. Нийт орлогынхоо багадаа 10 хувийг хадгал. 20 хувьд хөрөнгө оруул.

3. Том зардлуудад (сүйн бөгж, хурим, мөрөөдлийн бал сар) бэлэн мөнгө гарга. Байшин авбал багадаа 20 хувийн урьдчилгаа төлөх.

4. Ном, зууш (appetizers), эрүүл мэнд, найзуудын мөнгө босгох үйл ажиллагаа зэрэгт мөнгө гаргахдаа хэзээ ч бүү эргэлз.

5. Дөрвөн цагаас дээш хугацаагаар нисэх бол бизнес классаар нис.

6. Эрүүл мэнд (хувийн дасгалжуулагч), боловсрол (курс, эвент гэх мэт) хоёрт зарлагын хязгаар бүү тавь.

7. Хамгийн сайныг худалдаж ав. Тэгээд тултал нь эдэл.

8. Зөвхөн өөрийн хүндэлдэг, дуртай хүмүүстэй ажиллах сонголт хийж чадахуйц хэмжээнд олдог бай.

9. Зөв хүнтэй гэрлэ.

10. Төсвөөсөө давсан амьдралтай бай. (Мөнгөний дүрэмтэй байна гэдэг бол зөвхөн гаргасан төсвөө мөрдөхөөс хавьгүй өргөн, хүсэж буй амьдралаа бүтээх тухай ойлголт. Тиймээс гэр бүл, хайртай хүмүүс, эрүүл мэнд зэрэгтээ цаг гарга, эдгээр дүрэм чухал зүйлсдээ анхаарахад чинь туслах учиртай.)

Үүн шиг хүн бүр өөрийн онцлогт тохируулаад мөнгөний дүрэмтэй болбол худалдан авалт бүрдээ тоо бодож толгойгоо чилээхгүй, илүү сэтгэл хангалуун болно гэж нөхөр номлодог.

Рамит тэгээд хүмүүсээс “What is your rich life?” гэж асуудаг: Санхүүгийн хувьд чиний амьдрал ямар байгаасай гэж хүсдэг вэ?

Нэлээн дээхнэ найзтай ууланд алхаж байхад яг нэг иймэрхүү санаа хэлж байсан нь санагдав. Бага сага таньдаг, нэгэн компанийн захиралтай онгоцны буудал дээр таарсан гэнэ. Мөнөөх захирал өвөл гэрээрээ гадагш аялах гээд явж байж. Тэрийг хараад жилдээ нэг удаа гэр бүлээрээ гадагшаа аялчих хэмжээний мөнгөтэй болох нь байж болох зорилго юм байна, байж болох баримжаа юм байна гэж бодсон гэхэрхүү зүйл хэлсэн юм.

Америкийн түүхэн дэх хамгийн баян хүн гэгддэг Жон Рокфеллерээс нэг удаа “Ер нь ямархуу хэмжээний мөнгийг хангалттай гэж үзэх вэ?” гэж асуухад “Жаахаан л илүү мөнгө” гэж хэлсэн юм гэдэг. Мөнгө гэдэг харьцангуй, баян ядуу гэдэг харьцангуй. Харьцуулах, баримжаалах нэг цэг хэрэгтэй. Тэр нь дээр дурдсанчлан гадагш гэр бүлээрээ жилдээ нэг санаа зовох зүйлгүй аялдаг байх, эсвэл амьдралд нэг их зүйл хэрэггүй дээ, амьдрах байр, ажлын газар байхад болно гэх зэргийн өмнөө тавих зорилт юм. Ийм баримжаагүй бол нэг тийм зүг чиггүй яваад байгаа мэдрэмж төрж мэднэ. Цаашлаад улайрах, шунахайрах шалтгаан ч болж болох юм.

---

Ганзогийн товшлолыг уншсанд баярлалаа. Тус товхимол үнэгүй хүрч байгаа билээ. Хэрвээ танд бичвэрүүд таалагдсан бол, ямар нэг хэрэгтэй санаа өгсөн бол хоёр аргаар намайг дэмжээрэй: 1) Энэхүү Товшлолыг сошиал медиад хуваалцах 2) Манай Арвис Паблишингаас эрхлэн гаргасан номуудаас худалдаж авах → www.arvispublishing.com

Ёсолсон,
Ганзо

Холбогдох: Твиттер, Фэйсбүүк